9.2 Gezinnen en huishoudens die te maken hebben met onveilige situaties krijgen tijdig, passende en samenhangend hulp en bescherming

9.2 Gezinnen en huishoudens die te maken hebben met onveilige situaties krijgen tijdig, passende en samenhangend hulp en bescherming

We willen dat iedereen in Nijmegen veilig kan wonen. We streven naar zoveel mogelijk vroegtijdige ondersteuning om de veiligheid van gezinnen en huishoudens te borgen. Hiervoor investeren we in een sterke samenwerking tussen het Buurtteam, de Jeugdbescherming en Veilig Thuis waarin er actief en vroegtijdig geconsulteerd en samengewerkt wordt. Daarnaast zijn we in 2023 in de wijk Dukenburg gestart met een zgn. proeftuin in opdracht van het landelijke toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming. In 2025 implementeren we de werkwijze in meer stadsdelen, om de veiligheidsketen te veranderen naar een netwerk waar professionals met het gezin of huishouden toewerken naar duurzame progressieve oplossingen.

Daarnaast hebben we in onze lokale aanpak ‘Samen voor een thuis zonder geweld Nijmegen 2022 t/m 2025’ onze ambitie beschreven: het voorkomen, stoppen en blijvend oplossen van geweld in afhankelijkheidsrelaties.  De regionale opvang- en begeleidingsvoorzieningen: Veilig Thuis Moviera, Centrum Seksueel Geweld en het Omgangshuis vormen hierbij basisvoorzieningen vanwege specifieke expertise.  De belangrijkste conclusie die we daarnaast trekken is dat partners constateren dat er punten voor verbetering zijn. Het (duurzaam) stoppen van geweld is een gezamenlijke opgave: geen partij kan dit vraagstuk alleen aanpakken. Hoe duidelijker we met elkaar duiden wie waarvoor verantwoordelijk is en waar elke organisatie aan werkt, hoe beter professionals elkaar weten te vinden. Dat betekent dat professionals uit verschillende organisaties en uit vele geledingen op elkaar moeten kunnen vertrouwen; kortom een effectief netwerk moeten vormen.

Budget

Activiteiten

• We zorgen voor een goed samenwerkend netwerk van sociale veiligheid voor gezinnen en huishoudens met onze partners door een gezamenlijke visie te ontwikkelen en deze te borgen in samenwerkingsafspraken in de praktijk.
• We zorgen voor een heldere toeleiding naar het gedwongen kader. Waar vrijwillige hulp vastloopt en verwijzers dit signaleren, kunnen zij dit inbrengen bij de Jeugdbeschermingstafel, waar netwerkpartners een oplossing bieden. Dit gebeurt in gezamenlijkheid met ouders, multisectoraal en via een maatwerkoplossing.
• In Dukenburg beproeven we met een Regionaal Veiligheidsteam: een team waarin de functionaliteiten van Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming, de Gecertificeerde Instelling, Moviera, sociaalpsychiatrisch verpleegkundige en een ervaringsdeskundige integraal met elkaar samenwerken en samen met het Buurtteam gezinnen en huishoudens helpen. Zij doen dit volgens de principes:

• Gezinsgericht: we zien alle gezinsleden en hun interacties in en met de context.
• Rechtsbeschermend en transparant: wat we waarom doen en er verwacht wordt is voor gezinsleden navolgbaar/duidelijk en transparant. Besluiten komen zorgvuldig tot stand met hoor en wederhoor. Onafhankelijke cliëntparticipatie is beschikbaar.
• Eenvoudig: een vast contactpersoon voor een gezin die betrokken blijft, hulp dichtbij en toegankelijk georganiseerd en gericht op benutten en versterken van regie en steun in de directe context.
• continu leren aan de hand van de praktijk, reflecteren en leren op alle niveaus.

• We dragen zorg voor de uitvoering van de lokale aanpak ‘Samen voor een thuis zonder geweld’.
• We implementeren de nieuwe visie twee gezinnen twee plannen bij een  complexe scheidingen .  Sterker Sociaal Werk streeft , i.s.m. Entrealindenhout, Jeugdbescherming Gelderland en Pro Persona voor rust en welzijn van alle gezinsleden. Zij adviseren professionals van onder meer buurtteams  en werken mee aan de oplossing, die afhankelijk  is van de fase in de (complexe) scheiding.  Via bijeenkomsten, voorlichting en dialoogsessies vragen we aandacht voor huiselijk geweld en kindermishandeling bij inwoners met geweld in relalies, ook na een scheiding  in het bijzonder.
• We faciliteren en versterken Veilig Thuis als het advies en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling.
• We faciliteren crisisopvang, zorg en begeleiding voor vrouwen en mannen met hun kinderen die slachtoffer zijn van geweld in afhankelijkheidsrelaties/huiselijk geweld via Moviera.
• We faciliteren een basisvoorziening voor begeleide omgang in het Omgangshuis van Sterker Sociaal Werk
• We zorgen voor beschikbaarheid van multi-disciplinaire hulpverlening voor slachtoffers van acuut seksueel geweld en beschikbaarheid van een consultatie en adviesfunctie ten gunste van slachtoffers van niet-acuut seksueel geweld.  Dat doen we door het Centrum Seksueel Geweld te faciliteren.
• We werken aan een versterking van netwerksamenwerking binnen zorg, veiligheid en de strafrechtsketen, zodat de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties en van seksueel geweld in samenhang tot stand komt. Dit doen we onder andere door het organiseren van leersessies tussen partners, door het landelijke toekomstscenario in de praktijk te beproeven in stadsdeel Dukenburg en door aanstelling van een regionale coördinator seksueel geweld.
• We zetten ons in voor borging van beschikbaarheid van aandachtsfunctionarissen geweld in afhankelijkheidsrelaties/huiselijk geweld in Buurtteams.

De toeleiding naar zorg en bekostiging van individuele maatwerkvoorzieningen zijn wettelijke taken van de gemeente. De individuele maatwerkvoorzieningen zijn een open einde regeling: als er een geldige verwijzing is dan bestaat er recht op jeugdhulp en moet dit worden bekostigd vanuit de gemeente. Het budget is als zodanig niet direct beïnvloedbaar – alleen door maatregelen die jeugdhulp voorkomen dan wel verkorten.

Gemeente Nijmegen is centrumgemeente voor de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling. Hier ligt een regionaal beleidsplan onder dat door alle deelnemende gemeenten is vastgesteld tot en met 2027 of langer. Het gaat om een decentralisatie-uitkering met een specifiek doel, wat wel bestedingsvrij is. Dit is niet op korte termijn beïnvloedbaar omdat dit door alle gemeenten uit Gelderland Zuid moet worden vastgesteld. Veruit het grootste deel van dit budget is voor GGD-Veilig Thuis en subsidies aan instellingen Moviera en Centrum Seksueel Geweld. Dit zijn landelijke afspraken die gemaakt worden voor wat betreft huiselijk geweld vanuit de VNG.

Kwaliteitsniveau en benchmark
De uitvoering van de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling is een wettelijke taak. Er is een regionale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling vastgesteld, met een bijbehorende lokale aanpak ‘Samen voor een thuis zonder geweld.’ Voor de komende jaren is er extra aandacht voor geweld in relaties en ook  tijdens en na scheidingen.

De toeleiding en bekostiging van het gedwongen kader is ook een wettelijke taak, met relatief weinig beleidsvrijheid. Dukenburg is één van de elf landelijke proeftuinen van het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. In de proeftuin Samen Verder wordt gewerkt vanuit één team met professionals uit verschillende organisaties samen aan de veiligheid van gezinnen.

Knoppen

• Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling

Gemeente Nijmegen is centrumgemeente voor de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling. Hier ligt een regionaal beleidsplan onder dat door alle deelnemende gemeenten is vastgesteld tot en met 2027 of langer. Het gaat om een decentralisatie-uitkering met een specifiek doel, wat wel bestedingsvrij is. Dit is niet op korte termijn beïnvloedbaar omdat dit door alle gemeenten uit Gelderland Zuid moet worden vastgesteld. Veruit het grootste deel van dit budget is voor GGD-Veilig Thuis en subsidies aan instellingen Moviera en Centrum Seksueel Geweld. Dit zijn landelijke afspraken die gemaakt worden voor wat betreft huiselijk geweld vanuit de VNG.