9.1 Kinderen groeien zoveel mogelijk veilig en gezond thuis op

9.1 Kinderen groeien zoveel mogelijk veilig en gezond thuis op

We willen dat kinderen gezond, veilig en vertrouwd kunnen opgroeien in hun eigen omgeving. Helaas zijn er jeugdigen die te maken hebben met een onveilige thuissituatie, door complexe scheidingen of andere ouderproblematiek die kunnen leiden tot kindermishandeling. Daarbij maakt het gedrag van kinderen, veroorzaakt door trauma of gedragsproblematiek, soms dat uithuisplaatsing onvermijdelijk is. Als het voor de veiligheid en ontwikkeling van kinderen nodig is, bieden we kinderen een veilige woon- en leefomgeving. We hebben de ambitie dat dit zoveel mogelijk gebeurt in gezinsvormen zoals pleegzorg en gezinshuizen in plaats van in residentieel verblijf op een terreinvoorziening. Daarnaast zetten we verblijf zo kort als mogelijk in, als het perspectief is dat kinderen terug naar huis kunnen. We bieden maatwerk aan deze gezinnen, naast ambulante hulp is ook informele zorg of iets anders nodig. We bieden een kort verblijf plek aan voor jeugdigen in crisissituaties en werken via een ambulant team aan terug naar huis of met een onderbouwd perspectiefplan uit huis.  

Voor complexe casuïstiek, waarin verwijzers vastlopen, organiseren we samen met professionals van verschillende zorgaanbieders het Regionaal Expertise Team (RET). Hier wordt vanuit de verschillende disciplines meegedacht én meegewerkt om het advies vorm te geven met als doel tijdige en passende hulp.  We zijn daarnaast opdrachtgever en mede ontwikkelaar van het bovenregionaal expertise netwerk in Gelderland (BOEG). Dit expertisewerk organiseert hulp, voor een zeer kleine groep kinderen voor wie het in de Regio Rijk van Nijmegen niet.

Budget

Activiteiten

• We zorgen voor een regionaal sluitend en kwalitatief goed zorglandschap en beleidsontwikkeling gericht op verbetering en innovatie van zorg (meer maatwerk, minder doorplaatsing, minder wisseling van hulpverlener)
• We geven een opdracht aan verschillende jeugdhulpaanbieders om in het gezin de basis weer te herstellen door waar mogelijk intensieve, specialistische gezinsbehandeling te verzorgen en indien nodig de kinderen tijdig een verblijfsplek gericht op observaties, diagnostiek en behandeling te bieden.
• We geven een opdracht aan de jeugdaanbieders voor het bevorderen van de sociale steun voor gezinnen met zwarte opvoedings- en/of opgroeiproblemen om uithuisplaatsing te voorkomen of terugplaatsen naar huis mogelijk te maken
• We zetten blijvend in op een doorlopende wervingscampagne voor pleegzorg, zodat er meer aandacht, kennis en bekendheid rondom pleegouderschap komt en blijft. We hopen dat meer mensen zich aanmelden als pleegouder waardoor de beschikbaarheid van pleeggezinnen vergroot wordt voor kinderen op de wachtlijst.
• We versterken het hulpaanbod met de aanpak ‘Jouw Ingebrachte Mentor”(JIM).
• We zorgen voor betere inzet van logeeropvang ter voorkoming van overbelasting van gezinnen
• We faciliteren het regionaal expertiseteam (RET) met als doel tijdig organiseren van een passende oplossing voor iedere jeugdige en zijn of haar gezin ongeacht de complexiteit van de zorgvraag.  
• We faciliteren het Tussen Wal en Schip overleg voor jongeren in de leeftijd 16-27 jaar met vragen op meerdere leefgebieden in de overgang naar zelfstandigheid om te komen tot maatwerk oplossingen waar nodig.
• We benaderen de overgang naar zelfstandigheid bij 18+ integraal vanuit de big 5 (support, wonen, inkomen, werk & school, zorg & welzijn).

De toeleiding naar zorg en bekostiging van individuele maatwerkvoorzieningen zijn wettelijke taken van de gemeente. De individuele maatwerkvoorzieningen zijn een open einde regeling: als er een geldige verwijzing is dan bestaat er recht op jeugdhulp en moet dit worden bekostigd vanuit de gemeente. Het budget is als zodanig niet direct beïnvloedbaar – alleen door maatregelen die jeugdhulp voorkomen dan wel verkorten.

Binnen dit doel is ook sprake van een specifieke uitkering (spuk) van 7,3 miljoen euro voor de transformatie van de gesloten jeugdhulp. Dat budget is niet beïnvloedbaar.

Kwaliteitsniveau en benchmark
De Jeugdwet is een open einde regeling, met relatief weinig beleidsvrijheid voor (hoog)specialistische jeugdhulp. In Nijmegen is ervoor gekozen om de specialistische jeugdhulp (jeugdhulp met verblijf) regionaal in te kopen. Voor minder voorkomende, hoogspecialistische voorzieningen, is sinds 2025 een bovenregionaal contract afgesloten (Essentiele Functies). Het doel hiervan is om een sluitend zorglandschap te hebben waarbij maatwerk kan worden geboden voor de meest complexe zorgvragen. We zetten in om zoveel mogelijk te voorkomen dat jeugdigen uit huis geplaatst moeten worden – en als dit nodig is in gezinsvormen zoals pleegzorg. Hiervoor wordt extra geïnvesteerd in een campagne voor pleegzorg om nodige pleeggezinnen te werven. Ook faciliteren we het regionaal expertteam (RET) en het bovenregionaal expertisenetwerk Gelderland (BOEG) om verwijzers te ondersteunen bij het inzetten van passende hulp.

Voor alle gemeenten is uitstroom uit jeugdhulp een uitdaging. Deze is veelal het gevolg van complexiteit in wet- en regelgeving voor jeugd in overgang naar volwassenheid, waarbij schotten tussen domeinen een risico vormen voor een goede landing in een zelfstandig leven. In Nijmegen hebben we daarom het Tussen Wal en Schip (TWES 18-/18+) netwerk opgezet. Hier wordt domein overstijgend, vanuit de big 5, gezamenlijk gezocht naar maatwerk bij casuïstiek die vastloopt in de reguliere routes. Daarnaast geeft het informatie voor het aanpakken van hiaten in beleid en lokale regelgeving.

Knoppen
Geen 
De individuele maatwerkvoorzieningen zijn een open einde regeling: als er een geldige verwijzing is dan bestaat er recht op jeugdhulp en moet dit worden bekostigd vanuit de gemeente. Er is zo realistisch mogelijk begroot op basis van verschillende prognosemodellen.