Deze paragraaf geeft inzicht in belastingen en heffingen die we heffen (rechten, tarieven of leges). De inwoners en bedrijven in Nijmegen dragen via de lokale belastingen en heffingen bij aan het welzijn, de leefbaarheid en de voorzieningen in hun stad. De lokale belastingen en heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke inkomsten.
We maken onderscheid tussen belastingen en heffingen
Belastingen zijn bijdragen aan de gemeente waar geen directe tegenprestatie tegenover staat. Voorbeelden zijn de Onroerende-zaakbelasting (OZB) en de toeristenbelasting. De opbrengsten uit deze belastingen gaan naar de algemene middelen van de gemeente. De gemeenteraad bepaalt zelf waaraan de gemeente dit geld besteedt.
Heffingen worden geheven als de gemeente één van haar bezittingen ter beschikking stelt of als de gemeente een dienst verleent aan een individuele inwoner of bedrijf. Voorbeelden zijn havengelden en leges. De opbrengsten uit deze heffingen worden direct gebruikt om de gemaakte kosten te dekken. De gemeente mag niet meer heffen (maximaal 100%) dan de begrote kosten die gedekt worden met de heffing.
Opbrengst belastingen en heffingen
De totale opbrengst aan belastingen en heffingen bedraagt circa 185,1 miljoen (2025: 171,8 miljoen) euro. Dit bedrag komt overeen met circa 16,6% (2025: 16,2%) van de totale gemeentelijke baten. Het merendeel van de opbrengst wordt gegenereerd door de OZB, Parkeerbelastingen en de Rioolheffing.
In onderstaande tabel ziet u de inkomsten uit de lokale belastingen en heffingen
Opbrengst 2024 | Begroot | Stadsbegroting | |
Bedragen * € 1 mln | Stadsrekening | dynamisch 2025 | 2026 |
Onroerende zaakbelasting woningen | 57,9 | 61,2 | 64,4 |
Onroerende zaakbelasting niet woningen | 50,2 | 52,4 | 54,9 |
Parkeergelden | 20,1 | 22,2 | 26,1 |
Rioolheffing | 16,8 | 16,6 | 19,7 |
Leges bouwvergunningen | 6,6 | 7,8 | 7,8 |
Opbrengst restafvalzakken /ondergrondse afvalcontainers | 2,6 | 3,5 | 3,6 |
Opbrengst vast tarief reinigingsrecht | 0,8 | 0,9 | 0,9 |
Leges burgerzaken | 4,2 | 2,5 | 2,6 |
Toeristenbelasting | 0,9 | 0,9 | 0,9 |
Parkeerboetes | 1,3 | 1,2 | 1,2 |
Scheepvaartrechten | 0,8 | 0,7 | 0,7 |
Precariobelasting | 0,6 | 0,6 | 0,7 |
Marktgelden | 0,2 | 0,2 | 0,2 |
Reclamebelasting | 0,2 | 0,2 | 0,2 |
Eenmalige rioolaansluiting | 0,0 | 0,1 | 0,1 |
Overige leges | 1,2 | 1,0 | 1,1 |
Totaal | 164,4 | 172,0 | 185,1 |
Vaststelling tarieven
Alle verordeningen die betrekking hebben op de gemeentelijke belastingen en heffingen 2026 (met tarieven) worden in december 2025 tegelijkertijd aangeboden aan de gemeenteraad ter vaststelling.
Tarievenbeleid algemeen
Alle tarieven zijn volgens het bestaand beleid met de inflatiecorrectie van 3,60% voor 2026 geïndexeerd (2025: 4,57%). Daar waar sprake is van een ander percentage, stijging of daling, lichten we dat later in deze paragraaf per heffing toe. We voldoen aan het wettelijk kader dat heffingen maximaal 100% kostendekkend mogen zijn.
Kwijtschelding
Voor de inwoners met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid om voor kwijtschelding in aanmerking te komen. Het verlenen van kwijtschelding is aan wettelijke regels gebonden. Hoofdregel is dat gemeenten het kwijtscheldingsbeleid van de Rijksoverheid volgen, zoals geregeld in de Uitvoeringsregeling Invorderingswet. Strenger toepassen van deze regels is toegestaan, ruimhartiger toepassen niet. De gemeente Nijmegen volgt het beleid van de Rijksoverheid. De gemeente kan zelf bepalen welke belastingen al dan niet voor kwijtschelding in aanmerking komen. Kwijtschelding wordt vanaf 1 januari 2023 alleen nog verleend voor de leges voor een gehandicaptenparkeerplaats of ‐ kaart. Voor de overige belastingen en heffingen verlenen we geen kwijtschelding, zoals ook blijkt uit de diverse betreffende belastingverordeningen.