Lokale heffingen

Reclamebelasting
Op 20 december 2023 heeft de raad, bij het vaststellen van de verordening Reclamebelasting 2024, besloten om de tarieven reclamebelasting jaarlijks met 10% extra te verhogen boven op het jaarlijkse gemeentelijke indexeringspercentage (2026: 3,60%). Dit naar aanleiding van de uitgevoerde evaluatie van het Binnenstadsfonds (collegevoorstel ‘Evaluatie Binnenstadsfonds’ van 11 juli 2023 en raadsinformatiebrief ‘Evaluatie en continuering Binnenstadsfonds’ van 1 november 2023). In deze Stadsbegroting is deze totale verhoging van de tarieven reclamebelasting met 13,60% verwerkt.

Invoering Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
Op 1 januari 2024 is zowel de Omgevingswet (Ow) als de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. Waar de Ow volledig en direct van kracht is geworden, is - voor wat betreft de Wkb – ervoor gekozen om deze wet gefaseerd in te voeren. Fase 1 is gelijktijdig ingegaan met de invoering van de Omgevingswet. Deze fase geldt voor een externe bouwtechnische toets voor alleen nieuwbouw in de laagste risicoklasse (gevolgklasse 1): bijvoorbeeld grondgebonden woningen en kleinere bedrijfspanden. Fase 2 zou de wet uitbreiden naar complexere bouwwerken (gevolgklasse 2+3) en ook verbouwingen/restauraties omvatten, waaronder mogelijk monumenten.
In december 2024 bepaalde het Rijk dat verbouwactiviteiten voorlopig niet onder de Wkb vallen, omdat de extra kosten en administratieve lasten niet opwegen tegen de kwaliteitswinst voor kleinere bouwwerken. De complexere bouwwerken volgen pas na een evaluatie in 2027.
Net als in 2024 en 2025 blijft het dan ook voor het jaar 2026 lastig inschatten wat de financiële gevolgen zijn van deze uitgestelde invoering van de Wkb. We blijven dicht bij de huidige werkwijze en blijven de effecten monitoren. Dit betekent dat we de evaluatie van de Wkb, zoals toegezegd bij de vaststelling van de Legesverordening 2024 nog niet kunnen uitvoeren. Momenteel zijn we in het kader van beleidsmatige actualisatie van hoofdstuk 2 van de legesverordening scenario’s aan het benoemen en uitwerken die wij de raad in de loop van 2026 separaat willen voorleggen.
Ten behoeve van de berekening van de kostendekkendheid hebben wij zo zorgvuldig als mogelijk de verwachte kosten en baten in beeld gebracht. Voor de raming van de lasten hebben we gebruik gemaakt van de meest recente  inzichten ten aanzien van het aantal vergunningaanvragen in combinatie met normtijden afkomstig uit een benchmark. Voor het uurtarief hebben we een gemiddeld uurtarief gebruikt van € 79,75 (direct) verhoogd met € 49,45 (62% overhead). Voor de raming van de batenzijde hebben wij voor de grotere bouwvergunningen het boekwerk ‘Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2025’, zoals vastgesteld door de raad op 16 april 2025, als belangrijk instrument genomen.

Rioolheffing
De rioolheffing is een belangrijk instrument om de uitgaven voor de gemeentelijke watertaken te bekostigen. De rioolheffing wordt gebruikt voor het beheer en onderhoud van:

• Het opvangen en transporteren van afvalwater.
• Het verwerken van overtollig hemelwater (inclusief extreme buien/klimaatadaptatie).
• Het verwerken van structureel grondwateroverlast in de openbare ruimte.

De verantwoording en onderbouwing van de rioolheffing wordt weergegeven in het Omgevingsprogramma Water en Riolering (PWR). Hierin staat wat we gaan doen, hoe wij het gaan doen en welke middelen en personeel hiervoor nodig zijn. Alle activiteiten worden meerjarig geraamd en weergegeven in een meerjarenplanning. De meerjarenplanning is de basis voor het onderbouwen en berekenen van een rioolheffing. Het vaststellen van een PWR is de bevoegdheid van het college. Het college houdt hierbij rekening met eventuele bezwaren van belanghebbenden en wensen en bedenkingen van de raad. Het collegebesluit over definitieve PWR is beoogd op 9 december. Het nieuwe PWR heeft echter ook financiële gevolgen. Vooruitlopend op het te nemen collegebesluit stellen we voor de beoogde lasten en baten in de primaire begroting te verwerken. De totale lasten betreffen 19,8 miljoen euro en hier staat eenzelfde bedrag aan baten tegenover, waarmee 100% kostendekkendheid wordt bereikt. De baten en het grootste deel (11,8 miljoen euro) van de lasten zijn opgenomen in taakveld 7.2 Riolering van het programma Openbare ruimte. Daarnaast  mag nog voor circa 8 miljoen euro aan lasten worden meegerekend, die op een andere plek in de begroting worden verantwoord. Dit betreft voornamelijk  Straatvegen in programma Bereikbaarheid, Overhead in programma Bestuur en Organisatie en BTW-lasten in programma Financiën. 

Voorafgaand aan het opstellen van het PWR heeft de raad het raadsvoorstel ‘Financiering en toerekening gemeentelijke watertaken’ met bijbehorende ‘Nota financiering gemeentelijke watertaken Nijmegen’ vastgesteld op 18 december 2024. Dit voorstel gaat over de financieringsmethode als kader voor de berekening van de rioolheffing. Het gaat hierbij om de financieringsmethode ‘direct investeren met spaarvoorziening’.  

Gedurende de planperiode van het PWR zal de rioolheffing geleidelijk stijgen. Er zijn verschillende oorzaken die ervoor zorgen dat de rioolheffing stijgt, zijnde: de indexering (prijspeil 2026) en de gestelde doelen op het gebied van klimaatadaptatie. In onderstaand tabel is een voorbeeld aangegeven (laatste kolom) hoe de rioolheffing verloopt voor iemand met een woning van een gemiddelde WOZ-waarde van € 450.000. In 2026 betaalt deze eigenaar € 36 meer dan in 2025 (exclusief inflatiecorrectie). Ook de jaren erna is de stijging rond de € 36 per jaar (cumulatief). Om de stijging relatief beperkt te houden, zetten we de komende jaren de huidige voorziening in. De voorziening neemt af van € 12,3 miljoen begin 2026 tot € 1,9 miljoen eind 2029.