8.6 Kinderen en hun ouders worden laagdrempelig, dichtbij en deskundig ondersteund als zij problemen ervaren met opvoeding en/of kansrijke ontwikkeling, indien nodig met specialistische jeugdhulp

8.6 Kinderen en hun ouders worden laagdrempelig, dichtbij en deskundig ondersteund als zij problemen ervaren met opvoeding en/of kansrijke ontwikkeling, indien nodig met specialistische jeugdhulp

We vinden het belangrijk dat alle kinderen in een veilige en kansrijke omgeving kunnen opgroeien. Er zijn gezinnen waarbij dit niet vanzelfsprekend is. Omdat ouders problemen ervaren met de opvoeding.  Of kinderen in ontwikkeling naar veerkrachtige volwassenen geremd worden door eigen problematiek.  En vaak is er sprake van allebei. De Buurtteams Jeugd & gezin werken daar waar de doelgroep aanwezig is (zoals de wijk maar ook op school), waarbij kinderen en hun gezinnen snel, zonder indicatie en laagdrempelig ondersteund kunnen worden. Als het nodig is verwijzen de Buurtteams, of andere wettelijke verwijzers, naar aanvullende (specialistische) hulp. Er is een passend en sluitend ambulant zorglandschap nodig dat zich richt op een verscheidenheid van problematiek, zoals psychische problematiek (jeugd geestelijke gezondheidszorg), licht verstandelijke beperking en/of jeugd & opvoedondersteuning. We vinden het belangrijk dat kwetsbare kinderen en gezinnen direct de juiste hulp krijgen. Daarom stimuleren we samenwerking tussen partijen die betrokken zijn bij jeugdigen en hun gezinnen, zoals de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD), huisartsen, kinderopvang en scholen, Buurtteams Jeugd & Gezin en zorgaanbieders. Een traject heeft zoveel mogelijk als resultaat dat een jeugdige of gezin weer zelf – of met behulp van het sociale netwerk - verder kan met opvoeden/opgroeien.

Budget

Activiteiten

• We sturen planmatig, en in verbinding, op de opdracht aan het Buurtteam Jeugd & Gezin (OIDOS). We zien dit als een permanent proces van wederzijds ervaren, leren en doorontwikkelen en passen jaarlijks onze doelen en ambities aan in aansluiting op deze cyclus. Het Buurtteam Jeugd & Gezin:

• Werkt aan preventie en het versterken van de eigen leefomgeving;
• Biedt basishulp in de vorm van maatwerk voor het hele gezin. Op alle leefdomeinen;
• Werkt in goede samenwerking met partners zoals het consultatiebureau, de kinderopvang, scholen, welzijnsinstellingen, jeugdgezondheidszorg, huisartsen, de jeugdbescherming, zorgaanbieders en gemeente volgens het principe 1 gezin - 1 plan - 1 regisseur;     
• Heeft een bedrijfsvoering waarin professionals ruimte hebben voor proportionele, creatieve en kostenbewuste oplossingen en zich kunnen ontplooien;
• Draagt bij aan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van het sociale domein in Nijmegen.

• We zorgen, bij indicatiestelling, voor een opdracht aan de zorgaanbieder en een toekenningsbeschikking voor het gezin/ de jeugdige.
• We sturen erop dat een steeds groter aandeel van begeleiding geleverd wordt in de vorm van basishulp door de Buurtteams Jeugd & Gezin.
• We ondersteunen huisartsen bij de verwijzing naar ambulante, specialistische jeugdhulp door middel van de Praktijkondersteuner Huisartsen Jeugd (POH-J). De POH-J vormt ook de schakel tussen de huisarts en de Buurtteams Jeugd & Gezin.

• We organiseren het Regionaal Expert Team als netwerk voor vastgelopen vragen.  Het RET ondersteunt verwijzers in de zoektocht naar passende hulp.
• We bekostigen zorg binnen onderwijs op verschillende speciaal onderwijsscholen middels een (regionale) capaciteitsfinanciering.

Gemeenten hebben op dit moment relatief grote beleidsvrijheid als het gaat over de inrichting van de lokale teams. Er wordt op dit moment toegewerkt naar een wettelijke verplichting om te gaan werken met stevige lokale teams die naast indicatiestelling ook zelf basishulp bieden. In Nijmegen gebeurt dit al door de Buurtteams Jeugd & Gezin. Hier is niet direct een wettelijk budget aan gekoppeld.

Daarnaast worden uit dit doel verschillende subsidies bekostigd zoals de Praktijkondersteuner Huisartsenzorg Jeugd. Die is wettelijk verplicht, maar er is geen wettelijke verplichting over het aantal praktijkondersteuners dat moet worden ingezet. Hier zit dus enige beleidsvrijheid. Ook wordt zorg binnen onderwijs (deels) bekostigd vanuit subsidie.

Het is mogelijk om keuzes te maken rondom de hoogte van de lumpsum en de bekostiging van de POH-J en ZBO. Dit zal in het geval van de Buurtteams Jeugd & Gezin en de POH-J het gevolg hebben dat er minder laagdrempelig kan worden opgepakt bij de toegang en meer wordt doorverwezen naar individuele hulpverlening. De subsidie Zorg Binnen Onderwijs is voornamelijk een (goedkopere) substitutie van individuele hulpverlening. Stoppen met deze subsidie kan maar zal als direct en onvermijdelijk gevolg hebben dat er duurdere individuele hulpverlening wordt ingezet.

De bekostiging van individuele maatwerkvoorzieningen is ook een wettelijke taak van de gemeente. De individuele maatwerkvoorzieningen zijn een open einde regeling: als er een geldige verwijzing is dan bestaat er recht op jeugdhulp en moet dit worden bekostigd vanuit de gemeente. Het budget is als zodanig niet direct beïnvloedbaar – alleen door maatregelen die jeugdhulp voorkomen dan wel verkorten. In het begrotingsproces 2025-2028 is er een taakstelling van 6 miljoen afgegeven voor de ambulante jeugdhulp.

Kwaliteitsniveau en benchmark
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de toeleiding naar (jeugd)hulp. In Nijmegen is ervoor gekozen om te werken met Buurtteams Jeugd & Gezin die – naast indicatiestelling – ook zelf basishulp bieden. Op dit moment is nog niet wettelijk vastgelegd dat gemeenten werken met stevige lokale teams die zelf basishulp bieden, hier wordt landelijk wel naartoe gewerkt. Uit de CBS gegevens over jeugdzorg blijkt dat veel gemeenten in Nederland nog niet werken met lokale teams die zelf ook basishulp uitvoeren.

Naast de Buurtteams Jeugd & Gezin wordt in Nijmegen in alle stadsdelen de praktijkondersteuner huisartsenzorg jeugd ingezet om de huisartsen te ondersteunen en beter te verbinden aan het sociaal domein, om zo (onnodige) toeleiding naar jeugdhulp zoveel mogelijk te voorkomen. De inzet van een POH-J of andere huisartsondersteuning is ook een van de verplichtingen uit de Hervormingsagenda Jeugd.

Knoppen  

• Het bedrag van 14,5 miljoen dat staat aangegeven als enigszins beïnvloedbaar is één van de knoppen waar aan gedraaid kan worden. Het is niet mogelijk om dit budget volledig te schrappen, omdat de gemeente een wettelijke taak heeft rondom de toeleiding naar zorg met stevige lokale teams en de praktijkondersteuner huisartsenzorg jeugd.

• Het is mogelijk om keuzes te maken rondom de hoogte van de lumpsum en de bekostiging van de POH-J en ZBO. Dit zal in het geval van de Buurtteams Jeugd & Gezin en de POH-J het gevolg hebben dat er minder laagdrempelig kan worden opgepakt bij de toegang en meer wordt doorverwezen naar individuele hulpverlening. De subsidie Zorg Binnen Onderwijs is voornamelijk een (goedkopere) substitutie van individuele hulpverlening. Stoppen met deze subsidie kan maar zal als direct en onvermijdelijk gevolg hebben dat er duurdere individuele hulpverlening wordt ingezet.