13.1 Kinderen gaan zoveel mogelijk dichtbij huis naar de basisschool. Er is een goede verdeling van voortgezet en speciaal onderwijs over de stad. Vernieuwing van alle schoollocaties tussen 2008-2048
Vanuit de wettelijke taak om segregatie tegen te gaan en integratie te bevorderen, hebben wij een gemengde scholen beleid. Uitgangspunt van dit beleid is dat kinderen zoveel als mogelijk in hun eigen omgeving naar de basisschool kunnen, waarbij ouders een vrije schoolkeuze hebben. We hebben een lokale én een regionale functie voor het bieden van voortgezet onderwijs én onderwijs aan kinderen en jongeren met speciale behoeften. We streven naar kwalitatief goede en voldoende onderwijsvoorzieningen voor voorgezet onderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs ((V)SO). Daarbij hechten we voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs belang aan duurzame schoolgebouwen met een evenwichtige spreiding over de stad en regio, een goede toegankelijkheid die passen bij de demografische ontwikkelingen in stad en regio.
Budget
Saldo | ||||||
Doel | Project | Budget (x 1.000) | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
D1301 | Onderwijshuisvesting (voortgezet) speciaal onderwijs (V)SO | Programma | 1.986 | 2.248 | 3.283 | 3.959 |
Onderwijshuisvesting primair onderwijs PO | Programma | 6.032 | 6.086 | 6.073 | 6.058 | |
Onderwijshuisvesting primair onderwijs PO | Uitvoering | 319 | 319 | 319 | 319 | |
Onderwijshuisvesting voortgezet onderwijs VO | Programma | 11.710 | 11.754 | 11.753 | 11.753 | |
Totaal | 20.046 | 20.407 | 21.428 | 22.089 |
Activiteiten
- We leggen de uitvoering van de zorgplicht voor onderwijshuisvesting in het (speciaal) basisonderwijs, voortgezet onderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs, en daarmee de vernieuwing van onderwijshuisvesting, zoveel mogelijk bij de schoolbesturen neer door middel van doordecentralisatie (DDC).
- We voeren de doordecentralisatie afspraken uit:
- vaststellen en uitbetalen DDC vergoeding aan schoolbesturen;
- faciliteren schoolbesturen bij planvorming en realisatie, met het oog op spreiding en onderwijsaanbod;
- gesprekspartner zijn over de omgevingsvisie, demografische ontwikkelingen en omgevingsplannen;
- monitoring en evaluatie DDC: financiële meerjarige verantwoording en doelstelling qua vernieuwing onderwijspanden (55/45%);
- faciliteren schoolbesturen bij het leveren/aankopen van locaties;
- aanspreekpunt voor duurzaamheid en locatieafhankelijke aangelegenheden en voor externen.
- We begeleiden initiatiefnemers in het proces van het stichten van een nieuwe school.
- We regelen de doordecentralisatie en maatwerkovereenkomst bij het stichten van een nieuwe school.
- Bij (nog) niet doorgedecentraliseerde scholen voeren wij de huisvestingstaken zelf uit of we maken afspraken over doordecentralisatie.
- Via onze onderwijshuisvestingstaak en in samenwerking met de schoolbesturen dragen we bij aan onze ambities op het gebied van gezondheid (groene schoolpleinen, gezonde school, frisse klaslokalen), duurzaamheid (verduurzaming schoolgebouwen) en toegankelijkheid.
- We dragen samen met sport en de schoolbesturen bij aan onze wettelijke taken en ambities rondom bewegingsonderwijs.
- We beheren onroerend goed dat bijdraagt aan de doelen van dit programma.
Wettelijk | Beleidsvrijheid | Budget beïnvloedbaar (x € 1.000) | |||
|---|---|---|---|---|---|
ja | 3-4 | € | € | € 20.500 | |
Uitvoeringskosten | € 319 | ||||
Onderwijshuisvesting is een wettelijke taak dat bij de gemeente ligt. Er is niet voorgeschreven hoeveel geld de gemeente aan onderwijshuisvesting moet besteden. Het betreft een algemene uitkering in het gemeentefonds (dus geen doeluitkering). Bezuinigingen zou dus kunnen, maar we kunnen hier niet volledig mee stoppen.
Op dit moment zijn er 3 systemen binnen de gemeente voor onderwijshuisvsting:
- Doordecentralisatie (92% van de leerlingen); bij doordecentralisatie is het onderwijsgebouw in eigendom van het schoolbestuur.
- Scholen die niet doorgedecentraliseerd zijn en de gebouwen in eigendom zijn van de gemeente ((Hidaya, Tarcisius en enkele recent gestichte nieuwe scholen): 2% van de leerlingen.
- Voorzieningenharten (verhuur): in totaal 6% van de leerlingen. In 2% zijn de leerlingen doorgedecentraliseerd en 4% zijn de leerlingen niet doorgedecentraliseerd, maar waarbij het gebouw eigendom van de gemeente is (ivm een bredere (wijk)functie).
Bij systeem 1 (doordecentralisatie) is de uitvoering van de zorgplicht onderwijshuisvesting doorgelegd naar de schoolbesturen. Systeem 1 is beïnvloedbaar als je de doordecentralisatie-overeenkomsten met de schoolbesturen openbreekt of beëindigd. Dit is een proces dat enige tijd duurt en bij beëindiging van de doordecentralisatie zullen de kapitaallasten van de schoolgebouwen van de schoolbesturen naar de gemeente komen.
Voor systeem 2 en 3 heeft de gemeente de zorgplicht onderwijshuisvesting. De budgetten van systeem 2 en 3 liggen binnen de begroting vast via kapitaallasten van de betreffende schoolgebouwen. Alleen bij nieuwe investeringen als gevolg van nieuwbouw, renovatie etc. is dit budget beïnvloedbaar.
Kwaliteitsniveau en benchmark
Er zitten middelen voor onderwijshuisvesting in de algemene uitkering van het gemeentefonds (dus geen doeluitkering). De rijksbijdrage onderwijshuisvesting gemeentefonds is door de raad bij de doordecentralisatie in 2008 geoormerkt voor onderwijshuisvesting. Hierna is dit bedrag jaarlijks geïndexeerd met de gemeentelijke indexatie. Om deze reden ligt de besteding van Nijmegen voor onderwijshuisvesting boven het landelijk gemiddelde.
Knoppen
- Enige optie is het openbreken c.q. beëindigen van de doordecentralisatie-overeenkomsten met de schoolbesturen. Onbekend is of dit dan een bezuiniging oplevert, omdat dan de schoolgebouwen (incl. kapitaallasten) terugkomen naar de gemeente. Bij de niet-doorgedecentraliseerde scholen kunnen we de toekomstige kapitaallasten beïnvloeden door niet of minder te investeren in deze schoolgebouwen. Lopende kapitaallasten kunnen we niet beïnvloeden.
