Artikel 213a van de Gemeentewet bepaalt dat het college periodiek onderzoek doet naar de doelmatigheid (efficiëntie) en doeltreffendheid (effectiviteit) van het door het college gevoerde bestuur.
Concreet betekent dit dat het college jaarlijks de doeltreffendheid onderzoekt van een subsidiestroom en de doelmatigheid van een organisatie-eenheid of van de uitvoering van gemeentelijke taken. De resultaten worden met de raad gedeeld, eventueel aangevuld met een verbeterplan.
Conform de Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid bestuur Nijmegen nemen wij jaarlijks een onderzoeksplan op in de paragraaf bedrijfsvoering van de begroting. Dit plan beschrijft de onderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid die in het daaropvolgende jaar worden uitgevoerd.
In 2026 richten we ons op de volgende twee onderwerpen:
- Doeltreffendheid subsidiestroom sportsubsidies
- Doelmatigheid van de programmering van de openbare ruimte
Hieronder volgt per onderzoek een uitgewerkt plan:
- Doeltreffendheid subsidiestroom sportsubsidies
Afweging
In 2015 heeft de Rekenkamer het onderzoek ‘SPORT, GELD EN DE STAD’ gedaan. In dit onderzoek zijn meerdere constateringen gedaan over de (effectiviteit van) directe sportsubsidies. Directe subsidies zijn bijdragen van de gemeente aan activiteiten van sportverenigingen, daaraan gelijk te stellen organisaties, of overige (sport)organisaties. Na het rekenkameronderzoek zijn in 2018 de beleidsregels Sport aangepast. In het kader van leren van wat we doen, willen we de beleidsregels voor de sportsubsidies opnieuw onder de loep nemen. We onderzoeken in welke mate we met de toegekende subsidies onze doelen behalen en of we dat op een slimme manier doen. Ook kijken we welke lessen we hieruit kunnen trekken.
Onderzoeksobject
Het onderzoek richt zich op de in 2018 vernieuwde beleidsregels Sport en Bewegen, naar aanleiding van het Rekenkameronderzoek ‘SPORT, GELD EN DE STAD’ uit 2015.
Reikwijdte van het onderzoek
We richten ons op de thema’s uit de beleidsregels subsidies Sport en Bewegen gemeente Nijmegen 2018.
De subsidie in het kader van de beleidsregels Sport en Bewegen kan worden verstrekt voor de volgende vijf thema’s uit het beleidsplan Sport en Bewegen 2017-2020:
- Inclusiviteit, iedereen doet mee
- Laagdrempelig en dichtbij
- Vrijwilligers
- Gezondheid
- Profilering
Jaarlijks gaat er zo’n € 672.000 om in deze subsidies.
De kern van de vraag is: geven we deze sportsubsidies doeltreffend uit?
Onderzoeksmethode
We voeren het onderzoek uit op basis van:
- Bureauonderzoek (documenten)
- Rekenkameronderzoek 2015 ‘SPORT, GELD EN DE STAD’
- Sport- en beweegnota 2022 ‘Een Nimweegs hert veur sport en bewegen!’
- Subsidieregeling Beleidsregels subsidies sport en bewegen gemeente Nijmegen 2018
- Kwantitatieve data (cijfers)
- Bij behoefte: kwalitatieve data (gesprekken)
Doorlooptijd van het onderzoek
We voeren het onderzoek uit in 2026 en we leveren het uiterlijk op in het vierde kwartaal van 2026.
Wijze van uitvoering van onderzoek
De afdeling Vastgoed, Sport en Accommodaties voert het onderzoek uit, in samenwerking met Stadscontrol en mogelijk team Onderzoek en Statistiek. Het onderzoek voldoet aan de voorwaarden van artikel 213a van de gemeentewet.
De waarborgen voor de onafhankelijkheid van de analyses, conclusies en aanbevelingen van het onderzoek
Stadscontrol begeleidt het onderzoek en stelt de bestuurlijke rapportage op. De Stadscontroller opereert als adviseur van het ambtelijk management en is onafhankelijk gepositioneerd.
- Doelmatigheid van de programmering van de openbare ruimte
Afweging
De openbare ruimte in gemeente Nijmegen staat aan de vooravond van grootschalig onderhoud en vernieuwing. Een efficiënte en doelmatige programmering is noodzakelijk om de beschikbare middelen goed te besteden. Dit vraagt om inzicht in de effectiviteit van eerdere werkwijzen en de mogelijkheid om hieruit lessen te trekken. De analyse van de wijze van programmeren in het verleden en de impact daarvan op de kosten en resultaten vormt daarom een belangrijk vertrekpunt. Door het verleden te analyseren kunnen we de uitvoeringskeuzes richting toekomst optimaliseren.
Onderzoeksobject
Het onderzoek richt zich op de wijze van programmeren van onderhoud en vernieuwing van de openbare ruimte in de afgelopen jaren. Daarbij wordt gekeken naar welke projecten integraal zijn opgepakt en welke juist niet en wat daarvan de gevolgen waren. Ook wordt onderzocht welke criteria en afwegingen zijn gehanteerd bij het meenemen van verschillende assets. Is gekozen voor een brede benadering of lag de focus op grotere objecten? En welke obstakels hebben zich voorgedaan waardoor niet integraal kon worden geprogrammeerd? De inzichten uit dit onderzoek dienen als input voor de nog op te stellen langetermijnplanning vernieuwingsopgave vanaf 2026.
Reikwijdte
Het onderzoek richt zich op de kapitaalgoederen riolering en wegen. Vanwege hun hoge vervangingswaarde en hun invloed op respectievelijk volksgezondheid en mobiliteit/economie, gelden deze als de twee belangrijkste assets binnen Stadsbeheer. Andere kapitaalgoederen zoals openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, groen en civiele kunstwerken vallen buiten de scope. Binnen deze afbakening worden de volgende onderdelen onderzocht:
- De wijze waarop intern is geprogrammeerd met onderhouds- en vervangingsmiddelen, inclusief de bijbehorende financieringsstromen.
- De mate waarin onderhouds- en vervangingsmaatregelen zijn gecombineerd of afzonderlijk zijn uitgevoerd.
- De gehanteerde criteria, processen en ervaren obstakels bij de afstemming tussen riolering en wegen: is er mono- of integraal geprogrammeerd, en wat waren de argumenten?
We verkennen deze vraagstukken aan de hand van een aantal grotere projecten uit de afgelopen vijf jaar, met aandacht voor de financiële en organisatorische effecten van al dan niet geïntegreerde uitvoering.
Onderzoeksmethode
We voeren het onderzoek uit op basis van document- en dossieronderzoek, aangevuld met interviews met betrokken experts. Daarnaast worden enkele casussen diepgaand geanalyseerd op financiële, organisatorische en strategische aspecten.
Doorlooptijd van het onderzoek
De uitvoering is voorzien in 2026. Het eindrapport wordt uiterlijk in het vierde kwartaal van 2026 opgeleverd.
Wijze van uitvoering van onderzoek
We voeren het onderzoek uit in samenwerking tussen de afdeling Stadsbeheer en team Stadscontrol. Gezamenlijk worden stukken geanalyseerd en gesprekken gevoerd. Stadscontrol is verantwoordelijk voor de methodologische opzet en het onderzoeksproces.
De waarborgen voor de onafhankelijkheid van de analyses, conclusies en aanbevelingen van het onderzoek
We borgen de onafhankelijkheid van het onderzoek door de onafhankelijke positie van Stadscontrol binnen de gemeentelijke organisatie. De Stadscontroller opereert als onafhankelijk adviseur van het ambtelijk management en bewaakt de objectiviteit van analyses, conclusies en aanbevelingen.